کیو آر کد چیست و QR Code چگونه کار می کند؟

ممکن است برای بسیاری از ما کار کردن با کدهای QR، آزاردهنده به نظر برسد. اما این فناوری که بیش از ۲۵ سال قدمت دارد، بسیار مفیدتر و هوشمندانه‌تر از چیزی است که به نظر می‌رسد. به همین دلیل در این مطلب می‌خواهیم ببینیم کیو آر کد چیست و مطمئن باشید که پس از مطالعه این مقاله هزاران کد QR برای خودتان درست خواهید کرد.

کیو آر کد چیست ؟
کدهای QR که امروزه بسیار رایج هستند (مخفف Quick Response به معنی پاسخ سریع)، اقتباسی مدرن از بارکدهای معمولی UPC محسوب می‌شوند. این نوع کدها در واقع برچسبی قابل خواندن توسط ماشین هستند و داده‌های درون آن‌ها توسط گوشی هوشمند یا کامپیوتر، سریع‌تر از متن معمولی پردازش می‌شود.

بارکدهای سنتی UPC فقط قادر به ذخیره و پردازش ۱۲ عدد هستند که می‌تواند نام یک کالای خواربار یا محصول دیگری را در خود جای دهد. اما کدهای QR داده‌های بسیار بیشتری را در خود نگهداری می‌کنند. یعنی ۷۰۸۹ عدد، ۴۲۹۶ حرف یا ۱۸۱۷ کانجی ژاپنی درون یک کد QR جای می‌گیرند. به همین دلیل می‌شود انواع اطلاعات از جمله آدرس سایت، اطلاعات حمل و نقل، شماره قطعات خودرو و سایر اطلاعات پیچیده را درون آن‌ها ذخیره و پردازش کرد.

با این حال در بیشتر مواقع، از کدهای QR به عنوان راهی میانبر برای دسترسی به سایت‌ها و برنامه‌ها استفاده می‌شود. مثلا ممکن است یک رستوران مدرن از آن‌ها برای نمایش منوی خود به مشتریان استفاده کند یا در یک کلینیک‌ها برای پر کردن فرم‌های ضروری و اسکن مدارک، از آن کمک بگیرند.

کیو آر کد چگونه کار می‌کند؟
حالا که می‌دانیم کیو آر کد چیست می‌توانیم نگاهی به نحوه کارکرد آن نیز داشته باشیم. ممکن است QR کدها به چشم انسان فقط چندین پیکسل درهم و برهم باشند اما در واقعیت، طراحی این کدها بسیار هوشمندانه و مبتکرانه است. QR کدها نه تنها حاوی مقدار بسیار زیادی داده هستند، بلکه به طور خاص برای اکسن کردن سریع، آسان و قابل اعتماد ساخته می‌شوند. به سه مربع بزرگ در گوشه‌های یک ‌QR کد توجه کنید. رایانه‌ها از این مربع‌ها برای تعیین جهت کد استفاده می‌کنند. بنابراین حتی اگر تصویر کد برعکس باشد نیز، اسکن به درستی کار می‌کند.

توجه داشته باشید که حالت درست یک کد QR زمانی است که یک مربع بزرگ در گوشه سمت راست پایین آن دیده نشود. پیکسل‌هایی که خارج از این مربع بزرگ قرار دارند، شماره نسخه یک کد QR و از آن مهم‌تر، قالب آن را نشان می‌دهند. به عنوان مثال اگر برای به اشتراک گذاشتن رمز وای فای خود یک کد بسازید، QR از قالب بندی مناسب استفاده می‌کند تا به گوشی یا لپ‌تاپ بفهماند که این کد حاوی اطلاعات نام کاربری و رمز عبور اتصال به اینترنت است.

در نهایت برخی پیکسل‌های دیگر نیز در QR کد وجود دارند. برخی از آن‌ها برای تصحیح خطا و الگوهای زمان بندی شده هستند و به زبان ساده، خوانایی کد را افزایش می‌دهند. اما بخش عمده‌ای از آن‌ها، داده‌های خام را نشان می‌دهند.

پیکسل‌های حاوی داده در یک کد QR در الگوهای کوچک جمع می‌شوند و به این ترتیب می‌توانند اطلاعات بیشتری را نسبت به نقاط سیاه و سفید، منتقل کنند. جالب‌تر اینکه این داده‌ها هم به صورت عمودی و هم افقی اسکن می‌شوند که تراکم داده‌ها بیشتر شود. در حالی که بیشتر بارکدهای سنتی را فقط در یک جهت می‌شود اسکن کرد.

از نظر فنی شما می‌توانید یک کد QR را به صورت دستی نیز رمزگشایی کنید. اما از آنجایی که همه یک اسکنر همراه در جیب خود دارند (گوشی موبایل)، نیازی به انجام این کار نیست.

اسکنر QR کد در گوشی موبایل
اگر همین حالا فهمیده‌اید کیو آر کد چیست و چه فناوری جالبی دارد، باید بدانید در حال حاضر ابزار اسکن این کدها در گوشی شما موجود است. می‌توانید اسکنر QR کد را داخل نسخه‌های مدرن گوشی‌های اندروید و IOS پیدا کنید. به همین دلیل نیازی به دانلود کردن هیچ برنامه‌ای نیست. فقط برنامه دوربین گوشی را باز کنید و روی گزینه مربوط به کیو آر کد، بزنید. بر حسب قالب کدی که اسکن می‌کنید، گوشی، شما را به صفحه یک سایت، اپ استور یا صفحه ورود وای فای منتقل خواهد کرد.

گوشی‌های موبایل همچنین می‌توانند کدهای QR داخل تصاویر ذخیره شده را نیز اسکن کنند. در IOS برنامه تصاویر را باز کنید و عکسی که حاوی کد است را بیابید. سپس روی کد ضربه بزنید و نگه دارید، منویی ظاهر می‌شود که گزینه‌های مختلف مثل Open This URL دارد.

در اندروید برای انجام این کار نیاز به گوگل لنز یا گوگل فوتو است. با گوگل لنز، کافی است عکس حاوی کد QR را باز کنید، خود برنامه آن را به صورت خودکار اسکن می‌کند. در گوگل فوتو پس از باز کردن عکس، در گوشه سمت راست آن، روی علامت سه نقطه ضربه بزنید و گزینه Seaerch را برگزینید. این روند در برنامه گوگل فوتو IOS نیز به همین شکل انجام می‌شود.

آیا می‌شود اطلاعات یک کیو آر کد را عوض کرد؟
لازم است توجه داشته باشید که اطلاعات روی یک کد QR، ثابت هستند. یعنی وقتی آن‌ها را درست کردید دیگر قابلیت بروزرسانی یا تغییر را ندارند. البته اگر می‌خواهید برای کسب و کار خود را این روش استفاده کنید، بهتر است سرویس‌هایی که QR کد پویا ارائه می‌دهند را برگزینید. چنین سرویس‌هایی هزینه‌بر هستند اما به شما امکان می‌دهند یک لینک مخصوص تغییر مسیر (Redirect) را روی یک کیو آر کد پرینت کنید. سپس می‌توانید هر زمانی، مکان مورد اشاره این لینک را عوض کنید و در واقع آدرس URL را در کدی که قبلا ساخته بودید، تغییر دهید.